Zelfafwijzing zijn negatieve gedachten over jezelf. Deze gedachten neem je serieus en geloof je. Je gevoel en gedrag is beïnvloedt door de negatieve gedachten over jezelf. Kijk eens in de spiegel en merk je eerste gedachte op...

Wat komt er in je op? Zo vaak, komen er zelfafwijzende gedachten op zonder dat we er ons bewust van zijn. We hebben rond de 60.000 en 80.000 gedachten per dag. 90% ervan zijn herhalende gedachten. Bij zelfafwijzing draag je dus een hoop negatieve gedachten met je mee, wat heel zwaar en vermoeiend is! We vertellen je alles over hoe zelfafwijzing ontstaat, welk impact het heeft en wat helpt om vanuit zelfafwijzing naar zelfliefde te schakelen. 

Vanaf wanneer ben ik begonnen met mezelf afwijzen? 

Baby's kennen zelfafwijzing niet. Zodra een kind de taal ontwikkelt en begrijpt wat anderen willen zeggen, ontstaat er meer zelfbewustzijn. Het kind wordt zich bewust dat er een verschil is met de ander. Het vergelijken met de ander start. De gedachte “de ander is beter dan ik” kan opkomen. Daarnaast zijn we als kinderen volledig afhankelijk van onze opvoeders (ouders, verzorgers, leerkrachten) om te overleven. Het zelfbeeld en beeld van de wereld is sterk gekleurd door de reacties van onze opvoeders op ons gedrag. Wanneer we als kind veel herhaaldelijk negatieve feedback op het gedrag, uiterlijk of emoties hebben gekregen, trekken we de conclusie: “ik ben niet goed genoeg”. 

De loyaliteit en volledige liefde voor onze opvoeders maakt, dat we ook continu bezig zijn met hoe het met ze gaat. Zodra het niet goed gaat met hun, zoals dat ze niet blij zijn, ze wijzen zichzelf af, ze hebben veel stress of zijn niet beschikbaar voor ons. In dit soort gevallen denken we als kind, “dat zal wel omdat ik het niet goed doe”. We hebben nog niet het vermogen om het gedrag en de emoties van onze opvoeders los van ons te maken. Dit komt ook omdat we afhankelijk zijn van hen, om te overleven. We willen ze houden als vriend!

Zelfafwijzing is destructief 

Zelfafwijzing is destructief. Zo laat het je namelijk niet alleen verdrietig en alleen voelen, door de negatieve gedachten. Het zorgt er ook voor dat je je anders gedraagt. Zodra je jezelf namelijk afwijst, ervaar je ook meer angst om door de ander afgewezen te worden. Dit uit zich in: niet je mening uiten, moeite met “nee” zeggen, je grenzen aangeven, en het ervaren van schaamte en schuldgevoelens. Door zelfafwijzing zorg je mogelijk minder goed voor jezelf. Je gunt jezelf minder. Denk aan even pauze mogen houden, een vakantie boeken - nee je moet er eerst hard voor werken, anders heb je het niet verdiend. Altijd maar willen bewijzen dat je goed genoeg bent is ook een kenmerk van zelfafwijzing. We streven naar perfectionisme. De vraag is, wanneer is het goed genoeg? Bij zelfafwijzing is er geen goed genoeg, omdat er in de kern de overtuiging “ik ben niks waard, niet goed genoeg” geloofd wordt. Op lange termijn kan dit tot een burn-out of depressie leiden. 

Ik weet hoe slecht zelfafwijzing is, maar waarom doe ik het nog steeds? 

Zelfafwijzing kan een overlevingsstrategie voor je zijn. Een overlevingsstrategie heeft een doel, namelijk overleven. Het is een positieve intentie. Overlevingsstrategieën ontwikkelen we in de jeugd, omdat we afhankelijk waren van onze opvoeders om te overleven. De strategieën hebben toen gewerkt om de opvoeders als je vriend te houden. Zelfafwijzing kan ook als doel hebben om fouten te vermijden, zodat je geen negatieve feedback hoeft te incasseren. Het kan het vermijden van de afwijzing door anderen zijn. De zelfafwijzing bepaal je namelijk zelf, jij bepaalt op welk moment en hoe - dat kan minder pijnlijk voelen. Daarnaast is zelfafwijzing een conditionering. Dat betekent dat de zelfafwijzing op bepaalde momenten terugkomt. Zo kan het dat je bij een specifiek gevoel(herinnering) zelfafwijzing doorvoert. Zodra het gevoel opkomt of de herinnering eraan, wijs je jezelf af. Triggers hiervoor kunnen een beeld, geluid, gevoel, reuk, smaak, gedachte of situatie zijn. 

Maak ruimte voor zelfliefde 

Zelfafwijzing verdwijnt niet in een keer. Zie het meer als een levenspad, gun jezelf te ontdekken hoe zelfliefde voor jou eruit ziet. Hieronder vind je een stappenplan om de zelfliefde in jou aan te wakkeren: 

1. Word je bewust van hoe jij jezelf afwijst: Op welke momenten? Wat zeg je tegen jezelf? Wat doe je? 
2. Voel de impact van zelfafwijzing: Sta stil bij hoe je voelt als je jezelf afwijst. Wat voel je in je lichaam? Hoe ziet je dag er dan uit? 
3. Wat zijn jouw triggers om jezelf af te wijzen? Welke woorden van een ander, welke momenten van de dag, welke situaties, roepen zelfafwijzing bij jou op? 
4. Hoe zou je over jezelf willen voelen? Bedenk vooral wat je wel wilt, ipv wat je niet meer wilt. Hoe zou jij over jezelf willen denken? Wat zou je doen als je trots op jezelf was? Hoe zou je jezelf dan voelen? 
5. Kies 1 gedrag dat je verandert. Je hebt een lijst gemaakt bij stap 1 hoe zelfafwijzing bij jou eruit ziet, kies 1 gedrag en maak een verandering. Bijv. elke keer als ik het gevoel heb het niet goed te doen, eet ik chips - naar: elke keer als ik het gevoel heb het niet goed te doen, geef ik mezelf een compliment dat ik hard mijn best deed en ik eet een banaan. 
6. Neem elke dag de tijd om op te schrijven waar je dankbaar voor bent in je leven!
7. Lees de blog over zelfliefde om liever voor jezelf te zijn.

Je wilt het niet alleen doen?!

Om hulp vragen is een stap van zelfliefde! Super knap, dat je merkt dat je het niet alleen wil doen. Voel bij jezelf of je je ervaring over zelfafwijzing met je naasten of met een professional wilt delen. Bij Psycholoog Noordwijk willen we jou begeleiden in je levenspad naar zelfliefde. Wij gaan samen ontdekken hoe de zelfafwijzing bij jou is ontstaan en wat je nodig hebt om weer dichter bij jezelf te mogen komen. Ook hebben we verschillende Smarttapping (EFT) trainingen waarbij je aan je eigen thema’s, blokkades en trauma's werkt.