Als holistisch psycholoog werk ik met verschillende behandelvormen en -technieken. In deze blog wil ik jullie meenemen in het ACT-gedachtengoed en waarom ik deze therapie verkies boven de standaard Cognitieve Gedragstherapie. 

Wat houdt Acceptance and Commitment Therapy (ACT) in?

Acceptance and Commitment Therapy (ACT) is een vorm van psychotherapie die gericht is op het vergroten van psychologische flexibiliteit, het kunnen zijn met moeilijke gedachten/ gevoelens/sensaties en situaties. Waarbij je tegelijkertijd jouw waarden-gedreven acties nastreeft. Het richt zich op het idee dat lijden bij het leven hoort en dat het vermijden of onderdrukken van ongemakkelijke emoties en gedachten vaak leidt tot meer lijden op de lange termijn.

ACT maakt gebruik van verschillende technieken, waaronder mindfulness, acceptatie, cognitieve defusie en waardegericht handelen. Zo worden mensen geholpen zich bewust te worden van hun gedachten en emoties, deze te accepteren en toch te handelen in overeenstemming met hun waarden.

De verschillende technieken vanuit ACT:

1. Creatieve hulpeloosheid en controle pas ik toe als iemand niet inziet dat het gevecht tegen gedachten, gevoelens, lichamelijke sensaties en bepaalde omstandigheden zinloos is.
2. Acceptatie en bereidheid pas ik toe als mensen dit inzicht wel hebben, maar niet bereid zijn om vervelende gedachten, gevoelens en al het andere wat oncomfortabel is, toe te laten in hun leven.
3. Defusie doe ik met een cliënt als hij/zij op een disfunctionele manier geraakt wordt door abstracte taal.
4. Mindfulness doe ik om cliënten meer in contact te brengen met hun directe ervaringen in het hier en nu.
5. Het zelf pas ik toe als ik merk dat de obstakels die mijn cliënt benoemt te maken hebben met de relatie die hij/zij met zichzelf heeft, zowel verbaal als gedragsmatig.
6. Over waarden heb ik het als iemand wil onderzoeken wat hij/zij werkelijk zou willen doen met zijn of haar leven.
7. Toegewijd handelen gebruik ik om mensen in beweging te krijgen, met alle moeilijkheden die daarbij horen.

Door ACT toe te passen, kun je leren om flexibeler om te gaan met uitdagingen in het leven, je emotionele welzijn te verbeteren en meer voldoening te vinden in je dagelijks leven. 

ACT versus CGT

Hoewel beide therapieën effectief kunnen zijn, zijn er verschillende redenen waarom sommige mensen baat kunnen hebben bij Acceptance and Commitment Therapy (ACT) ten opzichte van Cognitieve Gedragstherapie (CGT):

1. Focus op acceptatie en mindfulness: ACT legt meer nadruk op het cultiveren van acceptatie en mindfulness dan CGT. Dit kan vooral nuttig zijn voor mensen die worstelen met het loslaten van controle over hun gedachten en emoties. Door acceptatie en mindfulness te bevorderen, kan ACT mensen helpen om meer vrede te vinden met zichzelf en hun omstandigheden.
2. Nadruk op waarden-gedreven acties: ACT moedigt mensen aan om te handelen in overeenstemming met hun waarden, zelfs als dit betekent dat ze ongemakkelijke emoties moeten ervaren. Dit kan nuttig zijn voor mensen die zich verstrikt voelen in vermijdingsgedrag en moeite hebben om hun leven te leiden op een manier die echt betekenisvol voor hen is.
3. Flexibiliteit in denken: ACT richt zich op het ontwikkelen van psychologische flexibiliteit, wat inhoudt dat mensen leren om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden en om te gaan met moeilijke gedachten en emoties op een handige manier. Dit kan vooral nuttig zijn voor mensen die vastlopen in rigide denkpatronen en moeite hebben om flexibel te reageren op uitdagende situaties.
4. Minder focus op symptoomvermindering: Terwijl CGT zich vaak richt op het verminderen van specifieke symptomen, zoals depressie of angst, richt ACT zich meer op het vergroten van psychologische veerkracht en welzijn als geheel. Dit kan resulteren in een meer holistische benadering van het welzijn van de cliënt.

Hierbij wil ik de kanttekening maken dat de effectiviteit van elke therapie kan variëren afhankelijk van de individuele behoeften en voorkeuren van de persoon. Sommige mensen kunnen baat hebben bij een meer gestructureerde benadering zoals CGT, terwijl anderen zich meer aangetrokken voelen tot de filosofie en technieken van ACT. Het is altijd het beste om met een gekwalificeerde therapeut te praten om te bepalen welke benadering het meest geschikt is voor jouw specifieke situatie.

Kom ik met ACT dan wel van mijn klachten af?

Het antwoord is: “NEE”… Toch komen veel cliënten bij mij binnen met bovenstaande vraag en daarmee begint ook vaak het eerste proces vanuit ACT met cliënten. Ze hebben namelijk geleerd dat ze door heel hard hun best te doen en hard te werken, van hun klachten af kunnen komen. Deze therapie is dan het volgende middel met het idee om zo de controle terug te kunnen krijgen. ACT gaat uit van het principe dat we helemaal geen controle hebben over gevoelens, gedachten, sensaties en veel situaties. Iemand is dus continu met zijn klachten aan het strijden en daarmee vooral ook veel zijn leven aan het lijden. Dat dit strijden zinloos is en juist een averechts effect heeft, is een proces wat cliënten bij mij doorlopen en doorvoelen.

Dan ontstaat er ruimte om te kunnen zijn met je klachten (en problemen) en gaan we samen onderzoeken en vooral ervaren hoe je je klachten anders kunt dragen en tegelijkertijd jouw leven weer lichter en betekenisvoller kunt maken.

Hoe zou het zijn als je zou leren je gedachten niet meer zo serieus te nemen en dat je weer onbevangen in het hier en nu zou komen te staan? Stel dat je in staat bent om alles wat je liever niet zou willen ervaren, te omarmen. Je hoeft dan eindelijk geen gevecht meer aan te gaan met je klachten.

Stel dat je een nieuwe, liefdevolle en milde relatie met jezelf creëert, los van je (negatieve) zelfbeeld en alles wat je van jezelf moet. Wat als je zou ontdekken hoe jij je leven het liefste vorm zou willen geven? Dat je binnen ons traject de tools krijgt aangereikt die je in staat stellen om je eigen weg te bewandelen?

Voel je hier wel wat voor? Kom dan met mij in contACT! In de hele omgeving van Noordwijk en zelfs Lisse kan ik jou helpen!

Mascha Mooij

Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Holistisch psycholoog 

Psycholoog Noordwijk